تحلیل مفاهیم هدایت و ضلالت و دلالت های آن در نهج البلاغه

نهج البلاغه که بیانگر زندگی برترین مردمان و پاک ترین آنان می باشد، چراغی فروزان است که مسیر را برای ساختن آینده روشن می سازد؛ تا انسان ها در مسیر استوار آن حرکت کنند و خودشان را از گمراهی نابود کننده نجات دهند. اگر اندکی درباره سخنان امام تأمل کنیم، تلاش امام را در هدایت مخاطبین به راه حق و دور کردن آنها از گمراهی را در می یابیم. قصد او گسترش مفاهیم انسانی و اسلامی است و در این زمینه مفاهیم قرآنی و تصاویر متنوع را به کار برده تا به وسیله آنها مسائل مختلفی را برای مخاطبینش بیان نماید. امام موضوع هدایت و ضلالت را به شکل گسترده ای در بسیاری از خطبه هایش در نهج البلاغه که برادر قرآن نامیده شده است، بررسی نموده است؛ زیرا این مفاهیم نقش سرنوشت سازی در سعادت انسان یا شقاوت او دارند. افکار امام در نهج البلاغه، متاثر از نگرش اسلامی اوست. که آنها را در قالب الفاظ ریخته و در اختیار مخاطب عام و خاص قرار داده است. سبک و روش امام برای هدایت نمودن یکسان نیست؛ گاهی زبان موعظه را به کار می برد.گاهی از سرزنش و نکوهش استفاده می کند، گاه افراد و اشخاص را هدایت می کند و گاه جامعه را مورد خطاب قرار می دهد. امام انواع مختلف هدایت و ضلالت را با زیباترین الفاظ و عالی ترین مفاهیم بیان نموده است. مهمترین عوامل و زمینه های هدایت و ضلالت را بر می شمارد. امام برای رهایی از ضلالت راه هایی را معرفی می کند که از جمله آنها: ایمان به خداوند، تمسک به قرآن، پیروی از پیامبر و اهل بیت (علیهم السلام) را می توان نام برد. امام به دنبال بیان نمودن امور گمراه کننده، پیامدها و اثرات و عواقب سوء آنها را برمی شمارد تا مردم را از ارتکاب آن اعمال برحذر دارد.